Markant persoon: Jan van Schaffelaar

In Barneveld vindt je een kasteel, straat en een bos dat naar hem vernoemd is. Ook staat er een standbeeld van Jan van Schaffelaar bij de Oude kerk. In verscheidene boeken lees je over Jan van Schaffelaar. Zo kun je erover lezen in de historische roman De Schaapherder van Oltmans en Thea Beckman schrijft over hem in het boek Hasse Simonsdochter. Wie was deze man en wat heeft hij gedaan waardoor hij bekend is geworden?

Jan van Schaffelaar, geboren als Jan van Dompselaar, was een Kabeljouwse legeraanvoeder. Tussen 1350 en eind van de 15e eeuw waren er in Nederland de Hoekse en Kabeljouwse twisten. Deze partijen bestonden uit groepen edelen en steden
uit Holland en Zeeland. De inzet van de strijd was het verkrijgen en behouden van invloed op het bestuur van de regering en aan het hof van de graaf. Op den duur ging het om de vraag of je voor Bourgondië (Kabeljauws) of tegen Bourgondië (Hoeks) was.

David van Bourgondië was bisschop van Utrecht,maar werd door het Hoekse stadsbestuur afgezet. Daarop reageerde de Kabeljouwse troepen door Utrecht te omsingelen. Medestanders van de Hoekse stuurden voedselpakketten om de inwoners van Utrecht te helpen. De Kabeljouwse troepen probeerde deze voedselpakketten te onderscheppen.

Op 16 juli 1482 namen de Kabeljouwers de kerktoren van Barneveld in onder leiding van Jan van Schaffelaar. De Hoekse soldaten belegerde de toren en schoten met kanonnen. De Kabeljouwers zagen in dat ze deze strijd zouden verliezen en wilden zich overgeven. De Hoekse eisten daarop eerst Jan van Schaffelaar naar benden geworpen moest worden. Dit weigerde de strijders, maar Jan van Schaffelaar zei: "Lieve gesellen, ic moet ummer sterven, ic en wil u in geenen last brenghen". Vervolgens sprong hij zelf naar beneden met zijn handen in zijn zij. Beneden werd hij gedood door de Hoekse strijders.

Sinds 1903 staat er bij de kerk een standbeeld van Jan van Schaffelaar. Dit als hulde voor zijn daad van kameraadschap.


Bronvermelding:
http://www.barneveld.nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_van_Schaffelaar