Kerk: Oude Kerk te Ede

Het is moeilijk om precies vast te stellen wanneer de Oude Kerk in Ede gebouwd is. De eerste kerken waren niet meer dan een houten schuur met een strodak. Wel is er bekend dat in de negende en tiende eeuw de provincie Gelderland in aanraking kwam met het christendom. Het oude Gelderse gebied was verdeeld over 4 bisdommen en Ede viel onder het bisdom van Utrecht. De bisschop zorgde ervoor dat hij voldoende mensen om zich heen had die hem steunden. Deze verzorgden de erediensten en leidden jonge geestelijken op. Alle geestelijken zaten in een vereniging onder leiding van de bisschop. Dit noemt men een kapittel. Daaruit kregen zij een deel uit de opbrengsten van de kerk, zodat zij konden leven. Als het gebied van een bisschop te groot werd, werden er elders in het
land ook kapittels gesticht. Dit proces duurde enige jaren. Er moest immers in de buurt van het nieuwe kerkgebouw voldoende kerkgangers zijn. Bij onvoldoende kerkgangers kwam er niet genoeg geld binnen en konden de geestelijken niet rondkomen.

In een brief geschreven door paus Innocentius III (1198-1216) schrijft hij in een brief naar de bisschop over de kerk in Ede. Hieruit blijkt dat er in die tijd al een kerk gesticht was in Ede.

Op de plek waar nu de huidige Oude Kerk staat heeft sinds 1216 een kerk gestaan. Deze kerk behoorde tot het kapittel van de Sint Janskerk in Utrecht. Er zijn geen bronnen bekend waarin staat waarneer de kerk precies gebouwd is. Men denkt dat dit gebeurt is in de tijd dat de eerste evangelie predikers in deze streek rondreisden, rond 700. In schriftelijke bronnen kan men daar echter niets over vinden. De kerk van 1200 was een Romaanse tufstenen zaalkerk met een rondgesloten tufstenen koor en een toren. Later werd de kerk verhoogd met bakstenen met een klokkenstoeltje op de triomfboog. Ook werd het koor vergroot.

In de veertiende eeuw werd het schip langer gemaakt en bouwde men de toren. In 1412 werd de kerk tijdens de oorlog verwoest, maar de noord-gevel bleef gespaard. De kerk werd herbouwd en het huidige koor is uit die tijd.

In 1635 werd de kerk getroffen door de bliksem. De toren brandde geheel uit en de spits viel op het dak, waardoor een groot deel werd verwoest. De klokken en het uurwerk vielen naar beneden en het heeft jaren geduurd voordat de schade hersteld was.


Bronvermelding:
http://www.tkb-productions.nl/portretvan/orgelsenkerken/10000095281488706.html
Kudde in veelvoud - Dr. J.H. van de Brink